Przewodnik po Dalmacji

Niezwykle różnorodny krajobraz, sprzyjająca pogoda, przepełnione historią miasta, doskonałe jedzenie i gościnność Chorwatów – to wyłącznie kilka walorów tego wakacyjnego kierunku. Regiony Istrii i Dalmacji są atrakcyjne dla turystów z Polski także ze względu na możliwość dotarcia tam samochodem. W artykule znajdziecie kilka najpopularniejszych miast Dalmacji, które naszym zdaniem warto odwiedzić i poznać ich niezwykłe historie.

Zadar – pieśni morza, kosmos na ziemi i niebo w gębie

W północnej Dalmacji znajduje się Zadar – miasto, w którym zachodzące słońce tworzy na niebie najpiękniejszy spektakl, a morze umila czas kołyszącymi melodiami. Turyści nadali Zadarowi miano „małego Rzymu”, a przyjeżdżając tu możecie spodziewać się miejsca o nie mniejszym uroku. 

Układ ulic, jak i fortyfikacje miejskie to dzieło Wenecjan. Mury obronne wpisane zostały na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Starówka w Zadarze znajduje się na małym okrągłym cyplu, a to oznacza że można obejść ją dookoła podziwiając widoki na Kanał Zadarski, albo udać się na odkrywanie jej urokliwych zakątków. Prowadzą na nią z różnych stron bramy miejskie, a jedna z nich – przypominająca łuk triumfalny Brama Lądowa stanowi przykład architektury defensywnej. Widnieje na niej płaskorzeźba skrzydlatego lwa św. Marka, czyli symbol Republiki Weneckiej. 

Idąc dalej znajdziecie się na Placu Pięciu Studni, pod którym w wybudowanej przez mieszkańców cysternie magazynowano ogromne ilości wody podczas osaczenia przez Turków w XVI wieku. Stąd już niedaleko na Narodni Trg, czyli rodzaj małego rynku, który był i nadal jest punktem spotkań towarzyskich. Plac ten skupia zabytki takie jak wieża zegarowa z mieszczącym się w środku Muzeum Etnograficznym, niewielki XI-wieczny kościół św. Wawrzyńca (który ukryty jest w podwórku kawiarni Lovre) czy gradska loža, czyli loggia miejska, w której mają miejsce m.in. wystawy artystyczne.

Podążając ulicą Široką, dotrzecie do bizantyjskiego kościoła św. Donata. Wybudowany na planie rotundy, stanowi emblemat miasta. Latem (dzięki doskonałej akustyce wnętrza) odbywają się w nim liczne koncerty muzyki renesansowej i barokowej. Zaraz obok kościoła znajdują się ruiny rzymskiego forum, które stanowią jeden ze śladów obecności Rzymian w Zadarze. 

Wspomniana wcześniej ulica Široka nazywana jest w nawiązaniu do języka starowłoskiego – Kalelargą („calle” – ulica, „larga” – szeroka) ze względu na jej rozmiar. Znajdziecie tu sklepy, bary, restauracje i… tłumy turystów. Miejsce to tętni życiem i z pewnością spędzicie tu miły wieczór. W sezonie, podobnie jak w innych miastach Chorwacji, w Zadarze odbywa się wiele imprez kulturalnych, podczas których poznacie tutejsze obyczaje.

Zadarskie Stare Miasto to miks stylów architektonicznych, zabytków pochodzących z różnych epok. Rzymskie starożytne ruiny współgrają tu z średniowiecznymi kościołami czy renesansowymi loggiami i bramami.

Instalacje na promenadzie w Zadarze

Zadar słynie z dwóch instalacji powstałych z ręki architekta Nikola Bašića – morskich organów (morske orgulje) i Pozdrav Suncu, czyli Pozdrowienia Słońca. Znajdują się one obok siebie, na pięknym nadmorskim bulwarze. 

Morskie organy – dzięki ruchom fal i powiewom wiatru, znajdujący się pod betonowymi stopniami mechanizm rezonansowy pozwala nam usłyszeć dźwięki natury zamienione w osobliwe melodie.

Pozdrowienie Słońca – instalacja na planie koła o średnicy 22 metrów, złożona ze szklanych płyt solarnych. Na otaczającym ją pierścieniu znajdują się imiona świętych związanych z Zadarem i datami ich liturgicznych wspomnień. Obok niej znajdują się mniejsze okręgi, będące odzwierciedleniem innych planet układu słonecznego. Moduły fotowoltaiczne i elementy świetlne znajdujące się pod płytami ujawniają swoje niezwykłe kolory po zachodzie słońca. Jednak nie jest to tylko piękna wizualnie atrakcja, ale także źródło energii, której wytwarza się na tyle dużo by oświetlić sporą część wybrzeża.

Czy wiedzieliście, że…

Charakterystycznym dla regionu Zadaru jest likier Maraschino, którego pojawienie się w XVI wieku jest zasługą aptekarzy z dominikańskiego klasztoru. Trunek wytwarza się z maraski (czyli dalmatyńskiej odmiany wiśni) i jej gałązek. Wzmianka o likierze pojawiła się w jednym z dzieł Honoriusza Balzaca, a rozkoszowali się nim sam Napoleon czy osławiony Casanova.

Odwiedź camping Zaton Holiday Resort w Zadarze!

Zaton Holiday Resort to jeden z najpopularniejszych campingów w Chorwacji. Ogromny kompleks basenowy, w tym basen dla dzieci, zjeżdżalnie i wodny plac zabaw – tutaj możecie oddać się wodnemu szaleństwu! Przy campingu znajduje się piaszczysta plaża (co jest rzadkością w Chorwacji) oznaczona Błękitną Flagą z łagodnym zejściem do wody. 

Camping oferuje wiele udogodnień: supermarket, bary, restauracje. W ciągu dnia organizowane są animacje dla Gości w każdym wieku. Dla najmłodszych przygotowano kluby, w których wezmą udział w ciekawych warsztatach, a także trampoliny czy place zabaw. Dla osób, które nie wyobrażają sobie wakacji bez aktywności sportowych camping oferuje: zajęcia fitness, boiska do piłki nożnej, siatkówki, korty tenisowe, mini-golf, jazdę konną czy możliwość wypożyczenia rowerów.

Złap mnie jeśli potrafisz, czyli jedno z najtrudniejszych do podbicia miast nadmorskich w historii – Szybenik

Szybenik położony jest w środkowej Dalmacji, niemal w połowie drogi między Zadarem a Splitem, więc nie wypada się tu nie zatrzymać choćby na jeden dzień! A jeżeli po zapoznaniu się z informacjami dotyczącymi tego miasta stwierdzicie, że wolelibyście zostać tu na dłużej to koniecznie wybierzcie pełen atrakcji camping z naszej oferty – Solaris Beach Resort. Ale więcej na jego temat dowiecie się w dalszej części tekstu. 

Powstanie Szybenika datuje się na IX wiek. Podobnie jak Zadar, jest miastem o imponujących fortyfikacjach. System defensywny powstał oczywiście na wypadek najazdu wroga, a niebezpieczeństwo czyhało na mieszkańców na każdym kroku – zarówno od strony lądu, jak i morza (tutaj można by przytoczyć wiele fascynujących opowieści o piratach). Od strony morza ochronę przed najazdami stanowiła twierdza św. Mikołaja (sv. Nikole), od strony lądu z kolei – twierdza św. Jana (sv. Ivana). W samym centrum Starego Miasta, niemal 70 metrów nad poziomem morza, położona jest natomiast twierdza św. Michała (sv. Mihovila).

Najbardziej znanym zabytkiem Szybenika jest centralnie zlokalizowana katedra św. Jakuba, której budowa trwała 133 lata, a jej ukończenie miało miejsce w I połowie XVI wieku. Katedra stanowi niezwykle spójne połączenie dwóch światów – średniowiecznego gotyku z renesansem, który wówczas dopiero zaczynał rozwijać się w Europie. Katedra zbudowana jest całkowicie z kamienia, który przywieziono z wyspy Brač, a co ciekawe podczas wznoszenia konstrukcji nie użyto zaprawy murarskiej do połączenia ze sobą budulca. 

Na przestrzeni lat nad katedrą pracowało kilku głównych architektów, w tym cieszący się sławą Juraj Dalmatinac, którego pomnik stoi obecnie przed kościołem. W jego „portfolio” możecie znaleźć m.in. budowle weneckie – pałac Dożów czy katedrę św. Marka. To właśnie jego pomysłem było umieszczenie dookoła absyd 71 podobizn ówczesnych, istotnych dla Szybenika, mieszkańców. Niektórzy z nich przedstawieni są jednak dość groteskowo (tego nie da się opisać, musicie zobaczyć ich na żywo!). Budowla, wpisana na listę światowego dziedzictwa UNESCO, to najważniejszy punkt na mapie Szybenika.

W okolicach znajdują się także Park Narodowy Krk, słynący ze spektakularnych wodospadów, jednych z najpiękniejszych wodospadów w Chorwacji, a także Park Narodowy Kornati, będący mekką miłośników żeglarstwa. Warto wpisać te atrakcje na Waszej liście miejsc do zobaczenia w trakcie zwiedzania Dalmacji, zwłaszcza że znajdują się tak blisko Szybenika.

Odwiedź Solaris Beach Resort w Szybeniku!

Jeżeli szukacie miejsca na wakacje w Szybeniku to nie mogliście trafić lepiej – Solaris Beach Resort oferuje wiele atrakcji i udogodnień. Camping posiada bezpośredni dostęp do plaży – znajduje się ich tu kilka, w tym jedna piaszczysta. Podczas pobytu możecie korzystać z dużego basenu z widokiem na morze, a dodatkowe atrakcje zapewni Wam Aquapark Dalmatia (tutaj jednak wstęp jest płatny) czy jeden z wielu placów zabaw i boisk sportowych. To co wyróżnia ten camping na tle innych to replika tradycyjnej dalmatyńskiej wioski. W ośrodku znajdują się liczne restauracje i bary, więc z pewnością spędzicie tu miły czas przy serwowanych Wam przysmakach lokalnej kuchni.

Trogir – od rybackiej nocy po dni z muzyką operową, czyli lato pełne wrażeń

Trogir – znajdziecie go na mapie między Szybenikiem a Splitem. Został założony przez greckich osadników w III w.p.n.e – miasto pamięta zatem czasy antyczne. Jego nazwa pochodzi od słowa tragos, czyli kozioł. Greków zaskoczyła ponoć liczba zastanych w tym miejscu kóz, stąd miasto zaczęło funkcjonować jako Kozia Wieś. Przez wieki przechodziło z rąk do rąk – było pod panowaniem Węgier, Bizancjum, Republiki Weneckiej, przeszło liczne zniszczenia i odbudowy, a od XIX wieku należało do Francji, następnie Austrii, później Włoch. Jego niezwykle burzliwa historia odciśnięta jest w zakątkach każdej z ulic, a to w połączeniu z pięknymi plażami i śródziemnomorskim klimatem sprawia, że Trogir jest tak chętnie odwiedzany przez turystów.

Wyjątkowym jest położenie Starego Miasta na wysepce, do której prowadzi fosa z małym mostem, a następnie Północna Brama. Piękne widoki na morze oferuje natomiast rozpościerająca się od strony południowej promenada z mariną (riva). Stąd zobaczycie połączoną z miastem wyspę Čiovo. Tuż przy brzegu umiejscowiona jest także twierdza Kamerlengo, zbudowana w czasie panowania Republiki Weneckiej w XV wieku. Szczególnie urokliwie wygląda wieczorem, kiedy jej mury są podświetlane. To jeden z najlepszych punktów widokowych w Trogirze. Cena biletów wstępu waha się w granicach 25-30 kun za osobę dorosłą. 

Osobliwe położenie starówki dla turysty oznacza łatwiejsze dotarcie do wszystkich najważniejszych zabytków Trogiru, które skupione są praktycznie w jednym miejscu. Kamienne, wąskie uliczki pełne są kawiarni i restauracji, licznych kościołów i małych sklepików. Cennym zabytkiem jest budowana przez cztery wieki gotycko-romańska Katedra św. Wawrzyńca (Katedrala sv. Lovre). Jej dzwonnica widoczna jest z każdego punktu w mieście. Wejścia do katedry pilnują po obu stronach dwa lwy, a powyżej umieszczone są sylwetki Adama i Ewy. Jednym słowem - portal katedry robi wrażenie. Powstał on w XIII wieku, w stylu romańskim, dzięki słynnemu rzeźbiarzowi chorwackiemu Radovanowi i jego uczniom.

Zaraz przy moście, w stronę starówki znajduje się targ, gdzie znajdziecie stragany ze świeżymi warzywami, owocami, rybami, a także produktami lokalnych wytwórców: oliwą z oliwek, miodem, alkoholem czy rękodziełem.

Ciekawe wydarzenia w Trogirze:

Otwarcie Lata w Trogirze – jedno z najpopularniejszych eventów kulturalnych w mieście.

Letni Festiwal Kultury (Trogirsko kulturno ljeto) – wydarzenie, trwające przez wakacje, podczas którego ulice Trogiru ożywają w formie pokazów teatralnych, wystaw, koncertów, prezentacji kultury tradycyjnej. W ramach Festiwalu Kultury w Trogirze odbywa się także Noc Rybacka, czyli zabawa pod znakiem muzyki, tańca, litrów wina i wielu tradycyjnych przysmaków. 

Międzynarodowy Festiwal Tenorów (lipiec/sierpień) – konkurs tenorów, prawdziwe święto opery w Trogirze. Wydarzenie odbywa się na cześć słynnego chorwackiego śpiewaka Vinko Coce’go (określanego mianem chorwackiego Pavarottiego), który pochodził właśnie z tego miasta. 

Dni Zbioru Winogron – lokalne święto, pielęgnujące tradycję winobrania i powstawania trunku, połączone z konkursem na najpiękniejsze nogi.

W mieście, zwłaszcza w sezonie wakacyjnym dzieje się tu naprawdę dużo!

Odwiedź camping Belvedere Trogir!

Belvedere Trogir to camping położony wzdłuż wybrzeża, oferujący niezwykłe widoki na morze, pobliskie wyspy i otaczającą go roślinność. Ośrodek znajduje się w odległości spaceru od historycznego Trogiru. Lokalizacja campingu jest dogodna nie tylko dla tych, którzy przyjeżdżają tu samochodem, ale także tych, którzy wolą podróżować drogą powietrzną – najbliższe lotnisko znajduje się w Splicie (około 13 km od campingu).

Na campingu znajdziecie basen z widokiem na morze, w którym zrelaksujecie się w słoneczny dzień. Ponadto ośrodek posiada bezpośredni dostęp do żwirowej plaży, co stwarza wiele możliwości uprawiania sportów wodnych lub po prostu słodkiego lenistwa. Rozrywkę zapewni Wam atrakcyjny program animacji, a dla najmłodszych przygotowano mini dyskoteki i place zabaw. Na campingu możecie także wypożyczyć rowery, by pozwiedzać okolicę.

Split – spacerując po cesarskich sypialniach

Split to drugie największe miasto Chorwacji, które może pochwalić się głównym portem promowym, największym na Adriatyku. Bez wątpienia wyróżnikiem miasta jest ogromny kompleks pałacowy cesarza Dioklecjana, którego powierzchnia to 40 tysięcy m2. Powstał on między III a IV wiekiem, z przeznaczeniem na odpoczynek cesarza po 20 latach jego rządów. Można powiedzieć, że uwił sobie pokaźnych rozmiarów „gniazdko” na emeryturę :)

Kompleks stanowi centrum Starego Miasta, gdzie skupia się życie kulturalne mieszkańców. Co ciekawe w kamienicach, na terenie kompleksu, zamieszkuje około 3 tysięcy mieszkańców Splitu. Tutaj możecie prawdziwie przenieść się w czasie do okresu panowania Imperium Rzymskiego. Przechadzając się po głównym punkcie miasta, nierzadko tak naprawdę podziwiamy cesarskie komnaty. Na miejscu mauzoleum Dioklecjana w VIII wieku stanęła katedra św. Dujama, co czyni ją najstarszym chrześcijańskim kościołem na świecie. 

Święty Dujam jest patronem Splitu i ofiarą prześladowań chrześcijan, które miały miejsce za czasów Dioklecjana. Cesarz wydał rozkaz zabicia Dujama, a jego relikwie znajdują się we wspomnianej katedrze. Dioklecjan był żywo zainteresowany kulturą Egiptu i przed swoim mauzoleum (obecnie katedrą) postanowił umieścić dość niecodzienny zabytek – egipskiego Sfinksa. Według tamtejszych podań sfinksy miały czuwać nad wejściami do grobowców i miejsc świętych. Monument ma około 3500 lat, a przetransportowany został z Egiptu 1700 lat temu. W sumie Dioklecjan sprowadził 12 sfinksów, ale w tak dobrym stanie zachował się tylko jeden. 

Przy katedrze św. Dujama znajduje się zabytkowa 60 metrowa dzwonnica, z której możecie podziwiać widoki na cały Split. W skład kompleksu wchodzą także m.in. podziemia, świątynia Jowisza (zamieniona później na baptysterium) i piękny dziedziniec, na którym można napić się kawy i posłuchać odbywających się tu często wydarzeń muzycznych. Nic dziwnego, że miejsce to wpisane jest na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Bilet wstępu do katedry to około 15 kun, na dzwonnicę również 15 kun, natomiast do baptysterium to około 10 kun. Wejście do krypt kosztuje w granicach 40 kun.

Pałac Dioklecjana możecie kojarzyć z „Gry o tron”, ponieważ w jednym z odcinków serialu pt. „Synowie Harpii” pojawiają się jego podziemia, w których trzymano smoki Daenerys. W Splicie znajduje się także muzeum dedykowane serialowi.

Trudno nie wspomnieć o niezwykłych widokach jakie rozpościerają się z nadmorskiej promenady. Spacerując aleją palm, będziecie podziwiać widoki na marinę, a gdy zaspokoicie głód doznań estetycznych, możecie udać się do jednej z restauracji by zaspokoić z kolei… swoje kubki smakowe. Kuchnia Dalmacji to bowiem prawdziwa uczta dla zmysłów, ale o tym później. Popularnym miejscem, przepełnionym lokalami gastronomicznymi i sklepami jest także Voćni trg, czyli Plac owocowy – dawne targowisko, na którym rolnicy sprzedawali swoje plony. 

Pomarańczowe dachy domów, port i górskie szczyty możecie podziwiać z popularnego punktu widokowego – wzgórza Marjan. Znajdują się tu liczne ścieżki spacerowe czy rowerowe, a otaczające je lasy sosnowe oferują ochłodę i cień. To miejsce idealne na odpoczynek od tempa życia dużego miasta. 

Wspomniany wcześniej pałac Dioklecjana to nie jedyny zabytek będący pozostałością po rzymskim panowaniu na tych terenach. Kilka kilometrów za Splitem znajdują się ruiny Salony (w tej chwili miasta Solin), będącego stolicą rzymskiej prowincji Dalmacji. Znajdziecie tu pozostałości miejskich murów, amfiteatru, term czy wczesnochrześcijańskiego cmentarza. W tym miejscu urodził się wspomniany wcześniej Dioklecjan. Bilet do ruin Salony to około 30 kun.

Konoba i tradycyjna kuchnia Dalmacji – jedzenie charakterystyczne dla tego regionu Chorwacji

Kuchnia Dalmacji bazuje na prostych składnikach, z których tworzone są zdrowe i przepyszne dania. Podstawą są tutaj ryby, najczęściej z grilla (np. dorada, okoń morski, sola, sardynka czy makrela) i owoce morza. Na lokalnych targach spotkacie liczne, często może nieznane Wam gatunki. Dzięki bliskości morza możecie być pewni, że zamawiając rybę w dalmatyńskiej restauracji, będzie ona świeża i pyszna!

Jeżeli chodzi o mięso to przeważa tu jagnięcina, ale niektóre charakterystyczne przysmaki powstają z wołowiny (jak np. popularna na całym półwyspie pieczeń – pašticada), albo wieprzowiny (jak np. tradycyjna suszona na słońcu szynka zwana pršut). Na chorwackich stołach znajdziecie także sery (np. cieszący się wielką sławą owczy paški sir z wyspy Pag), oliwki i kapary. Kuchnia dalmatyńska, podobnie jak w innych krajach nadmorskich, wykorzystuje rozmaite zioła i oliwę z oliwek.

Jeżeli chcecie spróbować tradycyjnych przysmaków, poznać prawdziwą lokalną kuchnię to koniecznie udajcie się do konoby, czyli małej, klimatycznej restauracji z kamienia, serwującej owoce morza. Najlepiej wybierzcie tę położoną z dala od głównych ulic przepełnionych turystami. Zwykle udają się tam „lokalsi” na wspólne biesiadowanie przy jedzeniu i koniecznie dzbanku wina czy kieliszku rakiji. 

Mamy nadzieję, że choć trochę zachęciliśmy Was do odwiedzenia tego bogatego w historię i tradycje regionu. Korzystając z poniższej wyszukiwarki znajdziecie odpowiadający Wam termin i camping na wymarzone wakacje: